Bilgisayar Mühendisliği – Bahar Şevket
Tercih döneminin başladığı şu günlerde yazılım kariyeri yapmak isteyen arkadaşlara ilham vermesi amacıyla bu yazı serisini planladık ve sektörün bilinen isimleri ile röportaj yaptık. Serinin ilk on yazısına şuradan ulaşabilirsiniz: I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX ve X İyi okumalar!
Merhaba Bahar. Hangi üniversiteden mezunsun?
ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği Lisans ardından aynı yerde yüksek lisans ancak yüksek lisansı tez aşamasında bıraktım.
Hangi dersleri aldın?
Mühendislik havuz dersleri ve yazılım/mantık ile ilgili dersler. Burada asıl önemli olan bilgi şu: Bölümün adı Türkçe’de Bilgisayar Mühendisliği diye geçmesine rağmen derslerin içeriginin uluslararası okullardaki karşılığı Computer Science yani Bilgisayar Bilimi. Pratikteki anlamı da mezun olduğunuzda bilgisayar yapmayacaksiniz, bilgisayar bilimi hakkında uzmanlasmıs ve yazılım yapmayı biliyor olacaksiniz. Bu Türkiye’deki pek çok Bilgisayar Mühendisliği için böyledir, sizi donanım konusunda bilgilendiren ders azdır. Donanim yapmak istiyorsaniz Elektrik Elektronik bölümü size daha uygun olabilir. Genelde bir ofiste veya pandemi döneminde evden bile çalışır. Eğitim ve bilgi düzeyi kendi gibi olan insanlarla aynı iş ortamındadır. Banka veya devlette çalışmadığı sürece kıyafet konusunda kısıtlama yoktur, eşofmanla bile işe gelenler gördüm.
Okulun anlaşmaları var mı?
Resmi anlaşmaları bilmiyorum ama bölümün neredeyse her mezunu Ankara’daki teknokentlerdeki yazilim firmalarında staj ve iş imkanına kolayca erişti, keza Aselsan, Havelsan vb şirketlerde de.
Lisansüstü imkanları nasıl?
Pek çok okulda lisansüstü imkanlari var diye biliyorum ama akademinin bana göre olmadığını düşünüp yüksek lisans tezimi yarıda bıraktım.
Bilgisayar Mühendisleri nerelerde çalışır? İş imkanları nasıldır?
Bu soruya yazılımcı nerelerde çalışır diye yanıt vereceğim. Gördügünüz her elektronik alet yazılım yardımı ile çalışır. Yazılım yapmak bilgisayara ne yapacağını onun anlayacağı dilde söylemektir. Mantık ve matematik konusunda biraz da olsa beceri gerektirir. Yazılım yapılan herhangi bir yerde çalışabilir, telefondaki bir uygulamayı, web sayfası, oyun, bilgisayardaki herhangi bir program, bulaşık makinesinin yazılımı, banka sistemleri veya uzaya fırlatılan bir roketin bile yazılımını yapabilir.
Kariyer yolun nasıl şekillendi?
Çocukluktan beri video oyunlarını çok oynadığım için hayalim hep oyun yapmaktı. Önce Facebook oyunlarının popüler olduğu bir zamanda Ankara’da bir startupta part time çalıştım, orada ilk oyunumu lisans 3. sınıftayken geliştirdim. Sonra dünyaca başarılı bir Türk oyun firmasının (Taleworlds, Mount&Blade Warband ve Bannerlord oyunları ile biliniyor) ODTÜ Teknokentte olduğunu öğrendim, orada staj yaptım ve sonrasında işe kabul edildim. 7 yıllık bir çalışmanın ardindan geçen sene oradan ayrılıp İsveç’e taşındım ve Assasin Creed, FarCry gibi oyunlarıyla bilinen Ubisoft’ta çalışmaya başladım.
Yaptığın işi biraz anlatabilir misin?
Ünvanım Gameplay Programmer, yani oyunun oynanışıyla ilgili birçok konuyu kapsıyor. Şu anki işimde C++ dili kullaniyorum ve bilgisayar, XBox, PlayStation’da oynanabilecek oyunlar geliştiriyorum. Oyun geliştirme diğer yazilim alanları gibi kalabalık ve birçok uzmanlık alanındaki insanların birlikte çalışması ile yapılan bir iş.
Bir işte başarılı sayılmanın ya da bunu gösterebilmenin yolunun tecrübeden geçtiğini biliyoruz ama iş bulmanın en zor olduğu dönem olan çaylaklık döneminde ilk maaşlı işini alana kadar geçen sürede kendini geliştirmek için ne yaptın? Ya da junior birinden beklentilerin neler?
İleride çalışmak istediğim şirketlerde staj yapmak ve stajda zamanımı verimli geçirmenin çok iyi etkisi olduğunu düşünüyorum. Ayrıca bölüm derslerine mümkün olduğunca ezberleyerek değil anlayarak çalışmanın yararı var. Ve bu meslekte x programlama dilini oğrenmek çok önemli değil, önemli olan bilgisayar biliminin temellerini iyi kavramak: veri yapıları, algoritmalar gibi konularda okulun ötesinde çalışmak. Ve okuldan önce bilgisayarla pek bir alakanız yoksa da çekinmeden sorular sormak, araştırmak ve yılmamak:)
Okuduğun bölüm ile yaptığın işin kesişim noktası nedir?
Bölümde bilgisayar biliminin temellerini öğrendim ve öğrendiğim şeyleri işimde kullanıyorum.
Bu işte mutlu musun? İyi ve kötü yönleri neler?
Evet mutluyum. Hep hayalini kurduğum bir şeydi ve yeteneklerime uygun olduğunu düşünüyorum. Ayrıca özellikle İsveç’te iş hayat zaman dengesi çok iyi. Türkiye’ye göre daha çok izin var. Denk geldiğim şirketlerle de ilgili olabilir ama yazılım dünyasındaki paylaşma, birbirine öğretme ruhunu çok seviyorum. İnsanlar birbirini kıskanıp köstek olmaktansa, yardımlaşmayı seçiyor. Bunun da daha öğrenme sürecinde, internet kültüründe var olan yardımlaşma alışkanlığından kaynaklandığını düşünüyorum. Kötü yanları: büyük ölçekli bir oyun yapımı uzun yıllar alıyor, yıllarca aynı projede çalışmak biraz yıpratıcı. Ayrıca oyun sektörü insanların idealistliğini ve hayallerini biraz sömürüyor, maaşlar yazılım piyasasından daha düşük.
İş bulmakta zorluk yaşadığın bir dönem oldu mu?
İş bulmakta zorluk yaşamadim ama istediğim spesifik alan olan oyun programcılığının iş görüşmelerinin özellikle yurtdışında biraz yıpratıcı olduğunu belirteyim. Bazen bir gün bazen bir hafta sürecek bir test ya da bir ödev yapmanızı istiyorlar ve bir yandan başka yerde çalışırken buna vakit ayırmak zor oluyor.
Tecrübeyle öğrenip günlük hayatında rutin haline getirdiğin ve çok faydasını gördüğün bir alışkanlık var mı?
Alışkanlık değil ama İngilizce öğrenmenin bu iş için önemini vurgulamak istiyorum. Yazılım dünyası cok yardımsever bir komunitedir ve mesleğinizle alakali pek çok şeyin cevabını iyi bir araştırma yaparak internette bulabilirsiniz veya bilenlere sorabilirsiniz. Evet sizi hiç tanımayan ve bundan hiç çıkarı olmayan insanlar sorularınızı yanıtlayabilir. O yüzden günümüzdeki iletişim dili olan İngilizce’de okuma ve dinleme yeteneklerinin geliştirilmesini şiddetle tavsiye ediyorum.
İsmi daha çok bilinen bir okulda x mühendisliği mi yoksa daha az bilinen bir okulda yazilim/bilgisayar mühendisliği mi tercih edeyim?
Okul, tercih döneminde çok önemli gözükse bile neticede 4-5 sene sürecek, sonunda bittiğinde belki bir ömür boyu aynı işi yapacaksınız. Tabii ki farkli bir bölüm okuyup farklı işler yapmak mümkün ama paralel birşey okursanız işiniz kolaylaşır. Mezun olduktan sonra yapmak istediğiniz iş hakkında bilgi toplamaya çalışın ve kendinizi orada hayal edin. Benim alanım için: bütün gün bilgisayar başında oturmak ve her gün yeni bi problem/bilmece çözmeye çalışmak, yaptığınız bir programın çalıştığını görmek ama bir yandan da sürekli ofiste olmak, belki de az sosyal skill kullanmak ilginizi çekiyor mu? Son olarak da puanınız yetiyorsa ODTÜ Bilgisayar mühendisliğini tavsiye ederim. Zor ama sizi mesleğe hazırlayan bir bölüm. Ayrıca ODTÜ gerek kampüsü gerek de özgürlükçü ortamıyla çok güzeldir. Ve bazı kadın arkadaşların bazı bölümleri az kadın var veya yeterince teknik değilim kaygılarıyla yazmadığını duyuyorum. Okuldan önce hiçbir şey bilmenize gerek yok, öğrenmeye açık olun ve siz yazmazsanız bu bölümlerde hep az kadın olacak. Unutmayın ki ilk programcı bir kadındı.
